Friday, September 7, 2007

Σχέση ταινιών της Ρ. Χορν και υπερρρεαλιστικού κινηματογράφου

Εκτός από τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα σωματικά γλυπτά και στις ταινίες της, τα κινηματογραφικά έργα της Χορν έχουν απεριόριστες αναφορές στον κινηματογράφο. Χαρακτηρίζεται από συμβολικά στοιχεία και αλληγορίες, υπερρεαλιστικές αντιπαραθέσεις, ντανταϊστικά αλλά και αναγεννησιακά σύμβολα. Παρατηρεί κανείς σκηνές από γιορτές που θυμίζουν εκείνες των ταινιών του Fellini (όπως οι τελευταία σκηνή του Buster’s bedroom), γυναικείες φιγούρες που θυμίζουν τους χαρακτήρες του Αλμοδοβάρ, ακόμα και αρχέτυπες κινηματογραφικές σκηνές στους αυτοκινητόδρομους της ερήμου.
Το πιο σημαντικό ίσως στοιχείο και αυτό που θα ήθελα να επισημάνω εδώ είναι το ενδιαφέρον της Χορν για τον Υπερρεαλισμό. Επηρεασμένη κυρίως από τα κείμενα του Franz Kafka και τα φιλμ του Luis Bunuel, η Xορν γοητεύεται από την αλχημεία, τον υπερρεαλιστικό κόσμο και το στοιχείο του παραλόγου.
Η Χορν επηρεάζεται κυρίως από τις μεταγενέστερες υπερρεαλιστικές ταινίες του Luis Bunuel. Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας, του 1972, σκιαγραφεί μια παρακμασμένη μεγαλοαστική τάξη την οποία η Χορν έχει ως κεντρικό θέμα σε δυο τουλάχιστον από τις τρεις ταινίες της. Στις ταινίες αυτές, όπως και σε αυτές του Bunuel, κυριαρχεί μια αστική τάξη γεμάτη υποκρισία και σαδισμό και κυρίως παρατηρείται η ανικανότητά της να ζήσει διαφορετικά και καλύτερα. Όπως ο Bunuel, έτσι και η Χορν, μέσω του υπερρεαλισμού, και συλλαμβάνοντας την παρόρμηση του ασυνείδητου, διαταράσσουν την αισιοδοξία της μεγαλοαστικής τάξης. Στόχος και των δύο είναι να ξεφύγουν από το συνειδητό και να εστιάσουν στο ασυνείδητο και επιδιώκουν να επηρεάσουν τα συναισθήματα μέσω του μυαλού.
Οι ψυχικές καταστάσεις και τα εσώψυχα των πρωταγωνιστών είναι το κύριο θέμα στο κινηματογραφικό έργο της Χορν. Την απασχολεί το ασυνείδητο των χαρακτήρων ένα κατεξοχήν υπερρεαλιστικό χαρακτηριστικό, και εξετάζει θέματα όπως την ευαισθησία, την μοναξιά, την εσωστρέφεια, την απώλεια, και την αποξένωση. Οι χαρακτήρες των πρωταγωνιστών της είναι ονειρώδεις αλλά συγχρόνως και πραγματικοί και η ίδια η ψυχολογία τους είναι συχνά αμφιλεγόμενη και ασαφής. Άλλα επιπλέον χαρακτηριστικά των έργων της Χορν, τα οποία συναντάμε συχνά σε πολλές υπερρεαλιστικές ταινίες είναι οι σεξουαλικοί υπαινιγμοί, ο φόβος του θανάτου, ο παραλογισμός, ο φετιχισμός, τα οποία είναι έκδηλα σε όλες της τις ταινίες. Η Χορν καταγράφει έναν κόσμο που ορίζεται από τα πάθη και τις επιθυμίες του. Η αγάπη παρουσιάζεται ως μια αθεράπευτη πάθηση και οι πρωταγωνιστές είναι παγιδευμένοι σε ένα εσώκλειστο χώρο, και κυριαρχούνται από φόβο, υστερία, προσωπικές φοβίες και μια αίσθηση παράνοιας.
Ο Υπερρεαλιστικός κινηματογράφος είναι αντι-αφηγηματικός, πέρα από ηθικές ανησυχίες και λογικές συλλογιστικές. Η Χορν, ακολουθώντας τα διδάγματα των υπερρεαλιστών, αδιαφορεί για τους συμβατικούς αφηγηματικούς κανόνες και για τους νόμους της ρεαλιστικής λογικής της καθημερινότητας. Οι εικόνες που δημιουργεί είναι ποιητικές και συγχρόνως παράλογες.

No comments: